تصفیه فاضلاب بهداشتی- انسانی (Sanitary)
به طور کلی تصفیه فاضلاب عبارت است از حذف انواع ناخالصی‌ها از پساب یا فاضلاب، قبل از رسیدن به سفره آب زیرزمینی یا آبخوان طبیعی مانند رودخانه‌ها، دریاچه‌ها، مصب‌ها و اقیانوس‌ها می باشد. از آنجایی که آب خالص در طبیعت (یعنی خارج از آزمایشگاه های شیمیایی) یافت نمی شود، هرگونه تمایز بین آب تمیز و آب آلوده به نوع و غلظت ناخالصی های موجود در آب و همچنین استفاده مورد نظر از آن بستگی دارد. به طور کلی، زمانی گفته می شود که آب آلوده به مقدار کافی ناخالصی باشد که برای مصارف خاصی مانند نوشیدن، شنا یا ماهیگیری نامناسب باشد. اگرچه کیفیت آب تحت تأثیر شرایط طبیعی قرار می گیرد، اما کلمه آلودگی معمولاً به فعالیت های انسانی به عنوان منبع آلودگی اشاره می کند. بنابراین آلودگی آب در درجه اول ناشی از تخلیه فاضلاب آلوده به آبهای سطحی یا زیرزمینی است و تصفیه فاضلاب یکی از عناصر اصلی کنترل آلودگی آب است.
فاضلاب توسط مجتمع های مسکونی و صنعتی تولید می شود که شامل مایع فاضلاب خانگی از توالت، حمام، دوش، آشپزخانه، سینک ظرفشویی و موارد دیگر است که از طریق فاضلاب دفع می شود. در بسیاری از مناطق، فاضلاب شامل پساب حاصل از صنعت و تجارت نیز می باشد.
تفکیک و تخلیه فاضلاب های خانگی به آبهای خاکستری (greywater) و آب سیاه (blackwater) در کشورهای پیشرفته رایج شده است. آب خاکستری آبی است که از فعالیتهای خانگی مانند لباسشویی، ظرفشویی و استحمام تولید می شود و می توان با آسودگی بیشتری از آن استفاده کرد. آب سیاه از توالت و سرویس بهداشتی می آید و حاوی مواد زائد انسانی است.
فاضلاب (Sewage) در 3 مرحله تصفیه می شود:
تصفیه اولیه (حذف مواد جامد)، تصفیه ثانویه (تجزیه باکتری) و تصفیه تکمیلی (فیلتراسیون).مراحل تصفیه فاضلاب بهداشتی- انسانی به شرح ذیل می باشد:
تصفیه اولیه فاضلاب بهداشتی-انسانی
فاضلاب در یک مخزن نگهداری شده قرار می گیرد و مواد جامد در انتهای مخزن جمع می شوند و مواد سبک تری مانند چربی و روغن از قسمت بالا کفروبی می شوند.
تصفیه ثانویه فاضلاب بهداشتی – انسانی
تصفیه ثانویه فاضلاب توسط باکتری های هوازی که در سیستم تصفیه فاضلاب گنجانیده شده است، تجزیه می شوند.
تصفیه تکمیلی فاضلاب بهداشتی-انسانی
تصفیه تکمیلی برای فیلتر کردن مواد مغذی و ذرات اضافی که ممکن است به اکوسیستم های حساس آسیب برساند، طراحی شده است. برای حذف مواد مغذی اضافی فاضلاب از تالاب ها یا مخازن فیلتر عبور داده می شود.
تصفیه اولیه (Primary Treatment):
در تصفیه اولیه، فاضلاب در حوضچه ای ذخیره می شود که در آن مواد جامد (لجن) می توانند به پایین ته نشین شوند و روغن و مواد سبک تر می توانند به سمت بالا بروند. سپس این لایه ها برداشته شده و می توان مایع باقیمانده را به تصفیه ثانویه ارسال کرد. لجن فاضلاب در فرآیند جداگانه ای تحت عنوان هضم لجن تصفیه می شود.
تصفیه ثانویه (Secondary Treatment):
مواد بیولوژیکی محلول و معلق در فاضلاب در تصویه ثانویه از بین می رود که اغلب با استفاده از میکروارگانیسم ها در یک محیط کنترل شده اتفاق می افتد. در اکثر سیستم های تصفیه ثانویه از باکتری های هوازی استفاده می شود که اجزای آلی فاضلاب (قند، چربی و غیره) را مصرف می کنند.
در بعضی موارد از سیستم های فیلم ثابت استفاده می کنند که جایی برای رشد باکتری ها روی فیلترها می باشد و آب از آنها عبور می کند. سیستم های رشد معلق از لجن فعال (activated sludge) استفاده می کنند که در آن باکتریها نقش تجزیه مستقیم در فاضلاب مخلوط را دارند. از آنجا که اکسیژن برای رشد باکتری بسیار مهم است، فاضلاب اغلب با هوا مخلوط می شود تا تجزیه را تسهیل کند.
تصفیه تکمیلی (Tertiary Treatment):
تصفیه نهایی که گاهی اوقات “زلال سازی پساب” نیز نامیده می شود برای تمیز کردن بیشتر آب هنگام تخلیه به یک اکوسیستم حساس، استفاده می شود.
چندین روش می تواند برای ضدعفونی بیشتر فاضلاب فراتر از تصفیه اولیه و ثانویه مورد استفاده قرار گیرد. از فیلتراسیون شن و ماسه (Sand filtration)، جایی که آب از فیلتر شنی عبور می کند، می تواند برای حذف ذرات معلق باقیمانده استفاده شود.
در فاضلاب ممکن است هنوز مقادیر زیادی مواد مغذی مانند نیتروژن و فسفر وجود داشته باشد. اینها می توانند تعادل مواد مغذی اکوسیستم های آبی را مختل کرده و باعث شکوفایی جلبک ها و رشد بیش از حد علف های هرز شوند.
فسفر را می توان از طریق بیولوژیکی در فرآیندی به نام حذف بیولوژیکی فسفر ارتقاء داد. در این فرآیند، باکتری های خاصی به نام پلی فسفات موجوداتی را جمع می کنند که فسفات را در بافت خود ذخیره می کنند. وقتی زیست توده انباشته شده در این باکتری ها از آب تصفیه شده جدا شود، این کودهای زیستی دارای ارزش کودی بالایی هستند.
نیتروژن همچنین می تواند با استفاده از باکتری های نیتریفایر حذف شود. تالاب سازی لاگون ها روش دیگری برای حذف مواد مغذی و مواد زائد حاصل از فاضلاب است. آب در یک تالاب ذخیره می شود و گیاهان بومی، باکتری ها، جلبک ها و ذوپلانکتون های کوچک، مواد مغذی و ذرات کوچک آب را فیلتر می کنند.
هضم لجن (Sludge Digestion):
لجن فاضلاب که در مرحله تصفیه اولیه از ته مخزن ته نشینی جدا سازی می شود به طور مجزا تصفیه می گردد. لجن را می توان به روش های مختلف دفع کرد. اول، می توان آن را با استفاده از باکتری ها هضم کرد.
هضم باکتریایی گاهی اوقات می تواند بیوگاز متان تولید کند که برای تولید برق استفاده می شود. لجن را نیز می توان سوزاند یا متراکم کرد و برای ضد عفونی کردن آن را حرارت داد و مجدداً به عنوان کود استفاده کرد.
شرکت اروم کیمیا سنجش نیز با بهره گیری از راهکارهای مدرن و بهینه تصفیه، آماده ارائه خدمات تصفیه فاضلاب بهداشتی - انسانی است. جهت انجام مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
